We wrześniu ubiegłego roku jadąc do Kazimierza postanowiliśmy zatrzymać się w Jędrzejowie, gdzie hasło „czas się zatrzymał” ma szczególne znaczenie dzięki rodzinie Przypkowskich.
Muzeum powstało w oparciu o prywatną kolekcję lekarza z
Jędrzejowa Feliksa Przypkowskiego, który od 1895 roku gromadził zabytkowe zegary słoneczne i
przyrządy gnomoniczne, rozmaite przyrządy do mierzenie czasu: klepsydry, zegary
ogniowe i mechaniczne, a także przyrządy astronomiczne. Kolekcja
została znacząco rozbudowana przez jego syna Tadeusza Przypkowskiego. Została ona przekazana państwu w lutym 1962
roku. Przy czym fundatorzy zachowali wpływ na kształt muzeum,
ponieważ Tadeusz, a po jego śmierci jego syn Piotr byli dyrektorami tej
instytucji.
Dużą atrakcją
muzealną są stylowe wnętrza z oryginalnym wyposażeniem. Jest to dawne
mieszkanie Przypkowskich, w którego skład wchodzi: poczekalnia, gabinet,
biblioteka, salon, jadalnia, sypialnia, kuchnia oraz pokój zegarów
mechanicznych.
To muzeum jest trzecie na świecie pod względem prezentowanej ilości czasomierzy po Planetarium w Chicago i Science Museum w Oxfordzie. Poza tym w muzeum znajdują się: biblioteka starodruków, obszerne zbiory ekslibrisu i grafiki, dawnej gastronomii, farmacji i fotografii, a także eksponaty związane z Legionami Polskimi.
Ozdobą biblioteki
muzealnej jest zbiór starodruków, do najcenniejszych należą: dzieło Mikołaja Kopernika
"De revolutionibus orbium coelestium" czy Jana Heweliusza
"Machina Coelestis".
Ciekawym pomieszczeniem jest kuchnia z piecem chlebowym, białym kredensem i stojącą obok niego oryginalną lodówką.
Wśród zbiorów
znajduje się zespół rokokowych kurdybanów.
W zabytkowych
piwnicach oglądałam stare rondle, patelnie, formy do pieczenia, moździerze czy
samowary. Kolekcję tworzą również dawne przepisy kulinarne oraz menu różnych restauracji.
W
sali zegarów słonecznych są różne typy zegarów od XVI do XX wieku (np. zegary wodne, klepsydry, świece zegarowe), w tym
wiele dzieł o wielkiej wartości artystycznej, pochodzących z najlepszych
warsztatów Europy. Do najciekawszych eksponatów zalicza się np.: zegar
słoneczny z armatką strzelającą w południe wykonany w Paryżu dla
króla Stanisława Leszczyńskiego, zegar słoneczny z
XVI wieku wykonany przez Erazma Habermela, XVII-wieczną klepsydrę wodną
wykonaną z majoliki.
Muzeum mieści się w dwóch sąsiadujących zabytkowych kamieniczkach przy jędrzejowskim rynku: byłej aptece klasztornej z 1712 roku i domu farmaceutów z tego samego okresu, nabytym i przebudowanym w 1868 roku przez Przypkowskich. Na tym ostatnim znajduje się kopuła obserwatorium astronomicznego z 1913 roku.
Dodatkową atrakcją Muzeum jest Ogród Czasu, który powstał w latach sześćdziesiątych XX wieku, a następnie wyremontowany i oddany do użytku w listopadzie 2014 roku. Wnęki muru są ozdobione techniką sgraffito i przedstawiają 12 znaków zodiaku, 5 żywiołów oraz symbole planet. Wędrując wśród alejek można podziwiać kilkanaście różnorodnych zegarów słonecznych. Kiedy idziemy w ich stronę, towarzyszy nam szum wody przelewającej się kaskadowo po schodach wodnych do poszczególnych basenów. Jest to klimatyczne miejsce, gdzie można się zrelaksować, podziwiając zegary umieszczone wśród różnorodnej roślinności.
